Latarnia “Neptun”

Biorąc pod lupę archiwalne materiały dotyczące pierwszych powojennych planów zagospodarowania placu natrafiono na studium konserwatorskie rejonu plac Nowy Targ z maja 1956 roku ukazujące stan zabudowy przed odgruzowaniem (opr. PKZ pod kier. arch. M. Przyłęckiego). Pozwala ono uświadomić sobie ogrom zmian jakie zaszły w tym miejscu w ciągu kilku dekad. Jego graficzna interpretacja stała się inspiracją do zaprojektowania formy przestrzennej podstawy fontanny. Jej obrys odwzorowuje stary kształt placu a perforacje ukazują dawną formę zabudowy jednocześnie uzmysławiając skalę zniszczeń dawnej zabudowy.

Projektowana fontanna składa się z trzech zasadniczych elementów. Na pierwszy z nich składa się lita materia, element niezmienny, stały rzeźby. Sposób jego kształtowania opiera się na przestrzennej manipulacji bazą fontanny, która jest płaszczyzną z nadrukowanym rastrem. Wyniesienie jej krawędzi na różne poziomy pozwala uzyskać interesujący z każdej strony efekt wizualny. Kolejnym krokiem było wyciągnięcie w pionie, dokładnie w miejscu przecięcia się osi kompozycyjnych placu, czworokątnej formy postumentu. Jednocześnie, na zasadzie negatywu odjęto pas materii w poziomie, równoważąc tym zabiegiem formę rzeźby.
Drugi element to płynna materia pozostająca w ciągłym ruchu. Woda nie jest tylko dodatkiem estetycznym. Współgra ona z kształtem bazy fontanny, staje się jej częścią. Imituje ona ściany zewnętrzne bazy stając się transparentną membraną rozpostartą między krawędziami a taflą wody w niecce. Dzięki całkowitemu zasłonięciu konstrukcji fontanny całość zdaje się być zupełnie oderwana od ziemi co nadaje kompozycji lekkości.
Trzecim bardzo istotnym elementem całości jest światło. Podstawowe oświetlenie znajduje się po obwodzie niecki fontanny. Podświetlenie w płytach pionowych niecki fontanny określa granicę kompozycji a cztery reflektory w narożnikach nie pozwalają formie całości zniknąć w ciemnościach. Dwa pozostałe elementy oświetlenia są ściśle związane z formą i ideowym podłożem całości kompozycji. Pierwszy z nich eksponuje w przestrzeni dawny kształt placu Nowy Targ za pomocą szeregu reflektorów rozstawionych po wewnętrznym obrysie krawędzi bazy. Powstaje ściana światła kontrastująca ze ścianą wody po zewnętrznym obrysie. Trzeci element świetlny jest ukoronowaniem całości kompozycji w postaci światła latarni „Neptun” emanującej w czterech kierunkach świata, dającej jasny sygnał o istotnej roli placu w przestrzeni miasta.

Neptun przez lata stanowił charakterystyczny znak rozpoznawczy placu. Szukając współczesnej formy dla dawnego symbolu świadczącego o przynależności miasta do Hanzy postanowiono wykorzystać dawną rycinę i fotografię przedstawiające front i bok rzeźby. Kontynuując przyjętą stylistykę zamieniono sylwety Neptuna w syntetyczny raster. Z bazy wysunięto czworokątny filar, który stał się postumentem dla osadzenia sylwety Neptuna. Powstaje w ten sposób przestrzenna forma latarni stanowiąca architektoniczną i kompozycyjną dominantę w przestrzeni placu Nowy Targ.